Mantelzorgers op weg helpen

De meeste mensen willen als zij gezondheidsklachten krijgen het liefst worden geholpen door iemand uit de eigen omgeving. Iemand die hen kent, met wie ze vertrouwd zijn en die hun voorkeuren kent. En in veel gevallen kunnen mantelzorgers dit goed combineren met de andere rollen die ze vervullen. Mantelzorgers geven dan met voldoening de hulp die nodig is.

Maar als het niet meer gaat en beroepsmatige zorg nodig is, dan willen zowel de naaste als mantelzorger, wel nog zoveel mogelijk zelf bepalen hoe de zorg wordt ingevuld. En al wordt de vraag vaak niet expliciet gesteld, de mantelzorger kan zelf ook behoefte hebben aan begrip, zorg en ondersteuning.

Goede ondersteuning door beroepskrachten helpt mensen op weg door:

• goede voorlichting te geven over de aandoening van de naaste, de omgang daarmee, ondersteuning, voorzieningen en regelgeving etc.
• oog te hebben voor de mantelzorger en waardering uit te spreken
• te (laten) zien wat er ook allemaal goed gaat
• te signaleren wanneer het niet goed gaat en te helpen bij het maken van keuzes en het oplossen van knelpunten

Hulp vragen

Helaas weten we ook dat mantelzorgers vaak (te) lang wachten met het vragen van hulp en dat veroorzaakt niet alleen persoonlijk leed maar kan ook leiden tot een (groter) beroep op duurdere, formele hulp. Ook als mantelzorgers rechtstreeks gevraagd wordt of zij hulp nodig hebben kunnen zij dit vaak ontkennen. Zij zien dan zelf niet dat ze te zeer belast zijn. Ze zijn langzaam in de situatie gegroeid, vinden het geven van mantelzorg vanzelfsprekend, durven geen hulp te vragen of weten niet waar ze voor ondersteuning terecht kunnen.

Mantelzorgers zullen eerder geneigd zijn  om hulp voor de naaste te zoeken, maar het komt ook voor dat de naaste geen hulp van buitenaf accepteert. Zelfs als de mantelzorger al overbelast is hoeft dit niet eens altijd tot een hulpvraag te leiden. Signalen hiervan, bijvoorbeeld van oververmoeidheid, zijn er dan vaak wel.

Drempels om hulp te vragen

Waarom wachten mantelzorgers zo lang met het inschakelen van hulp?

• Ze herkennen zich niet altijd in de term 'mantelzorger' en weten dan ook niet dat er specifieke hulp is en/of waar deze te vinden is.
• Ze vinden het om uiteenlopende redenen moeilijk om hulp voor zichzelf te vragen (vraagverlegenheid). Mantelzorgers zijn gewend zichzelf 'weg te cijferen', voelen zich loyaal aan de naaste en willen de 'vuile was' niet buiten hangen, willen niet opgeven en/of willen anderen niet belasten.
• De samenwerking en afstemming tussen beroepskrachten én van beroepskrachten met informele zorgverleners is niet altijd optimaal. Bovendien is het hulpaanbod versnipperd. Passende ondersteuning is dan ook niet altijd gemakkelijk te vinden.
• Beroepskrachten hebben niet altijd oog voor mantelzorgers en hulp sluit niet altijd aan bij de behoeften en wensen van naaste én mantelzorger. Dit kan stress veroorzaken en ertoe leiden dat hulp wordt stopgezet.